III xornadas: crónica do 2o día

Como xa dixen, o 2o día era o día práctico, dos proxectos. E tamén o de Jean Teum Visscher, a estrela das xornadas sen dúbida. A súa ponencia fora retrasada un día por mor dos retrasos nos avións. E quizáis foi mellor así, empezar ás 9 da mañán con el, xa que nos fixo desmorriñarnos do sofá, levantándonos e captando a nosa atención en todo momento.
Transferencia de tecnoloxía, titulábase a ponencia. E, de novo, igual que a de Paco Raigón á que acudíramos hai uns días, saco a colación o materialismo cultural de Harris. No fondo somos todos iguais, coas mesmas estratexias de supervivencia e necesidades, só que en cada entorno se envolven de forma diferente. A frase que resume a súa ponencia…

“La técnica NO es una ley universal, siempre tiene sus raíces en la sociedad que la ha desarrollado para resolver un problema específico. La técnica es como la punta del iceberg. Y su base es la estructura de la sociedad.“

Quen non teña claro este concepto, estará transferindo unha árbore sen raíces. Sigue Jean Teum explicando os modelos convencionais e modernos de transferencia de tecnoloxía. Indica unhas recomendacións e chegamos a unha fórmula que a min me ten abraiado, polo ben que condensa o proceso de aprendizaxe:

AC = I x f(E x H x A)

Onde o primeiro termo (I) é a información dispoñible, e o segundo (unha función das variables E, H, A) é a capacidade de un mesmo para procesa-la info dispoñible (E = experiencia, H = habilidade, A = actitude). Simple e arrebatadora.
Aínda consternados pola ponencia de Jean Teun empeza Pablo Osuna mostrando o proxecto EHAS. Este proxecto (EHAS – Enlace Hispano Americano de Saúde) consiste en mellora-la asistencia sanitaria do alto amazonas a través das telecomunicacións.

A continuación volve Teodoro Sánchez explicando a experiencia de Practical Action. Empeza por un breve repaso a tódalas fontes de enerxía utilizadas nos seus proxectos, e remata cunha serie de recomendacións obtidas da súa experiencia.
A continuación Enrique Orche, profesor da universidade de Vigo, fala da súa experiencia en proxectos de minería en Bolivia.
And last, but not the least … Jaime Martí mostra a súa experiencia en proxectos de biogás en Bolivia, ademáis e para rematar fai un repaso dos clichés e erros máis abundantes nos proxectos de cooperación.
Para finaliza-lo evento organízase unha mesa redonda. Estivo un pouco frouxa para o nivel que mostraron o resto das xornadas.
Con esto remato a crónica do evento. Sei que non foi todo o reveladora que eu quixera. Pero non teño forzas para máis. Estou agotado pola intensidade do evento, e por todo o que aprendín. Pode que tamén por iso, as miñas defensas corporais se tomaran un descanso e leve dende o martes pola noite cunha gripe descomunal. Alomenos así teño tempo a repensar todo o aprendido dende a casa.